Mielec i okolice,
mielecjana
Dzieje lokalne pośród wydarzeń i procesów historycznych.
Redakcja: Krzysztof Haptaś
Dzieje lokalne pośród wydarzeń i procesów historycznych -
Materiały z sesji naukowej zorganizowanej pod patronatem honorowym Uniwersytetu Jagiellońskiego, wydane z okazji 550 rocznicy zezwolenia królewskiego na założenie miasta Mielca.
Wydawnictwo: S C K w Mielcu, 2007
Książka ta, wydana nakładem Samorządowego Centrum Kultury w Mielcu, jest owocem zorganizowanej w 2003 roku konferencji naukowej poświęconej historii miasta Mielca i regionu. Konferencja ta, której honorowy patronat przyjął JM Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie prof. dr hab. Władysław Miodunka ( będący też autorem przedmowy do książki ) skupiła grono wybitnych historyków z Krakowa, Rzeszowa, Lublina, Kielc, Warszawy oraz oczywiście Muzeum Regionalnego w Mielcu. Warto dodać, że placówka ta od wielu lat prowadzi samodzielne badania dziejów Ziemi Mieleckiej oraz skutecznie animuje współpracę z najlepszymi ośrodkami akademickimi, gdzie studiuje, a potem często działa badawczo wielu Mielczan.
Tak więc mamy do czynienia z pracą typowo naukową, zbiorem artykułów obejmujących okres od wczesnego średniowiecza do czasów najnowszych. Poruszane w liczącej 422 strony książce zagadnienia dotyczą całego wachlarza problemów politycznych, społecznych, gospodarczych czy kulturotwórczych. Autorzy często eksplorują mało znane fakty i zjawiska dziejowe, a wartość ich prac podnosi bardzo bogata faktografia wyszczególniona w licznych przypisach i odwołaniach do nowo odkrytych źródeł i dokumentów.
Walory książki podnosi ciekawy wstęp i sprawne opracowanie redakcyjne „Dziejów..." dokonane przez mgr Krzysztofa Haptasia z mieleckiego Muzeum Regionalnego, dokładny indeks osób i miejscowości, jakże ważne podsumowanie w języku polskim i niemieckim oraz noty o autorach poszczególnych rozdziałów. Dodatkową wartość ma zamieszczenie kilkuset zdjęć, rycin, planów i reprodukcji dodających książce niepowtarzalnego, specyficznego smaku. Fakt ten powoduje, że praca powinna zainteresować nie tylko naukowców, ale też wszystkich regionalistów i miłośników tradycji, a na pewno powinna się znaleźć w biblioteczce każdego Mielczanina.
Spis treści
Prof. dr hab. Władysław Miodunka ( Uniwersytet Jagielloński Kraków )
Przedmowa..........................................................................................5
Mgr Krzysztof Haptaś (Muzeum Regionalne w Mielcu)
Wstęp................................................................................................7
Prof. dr hab. Feliks Kiryk (Akademia Pedagogiczna Kraków)
Z tradycji badań nad historią regionalną i lokalną.........................................9
Prof. dr hab. Sylwester Czopek (Muzeum Okręgowe Rzeszów)
Archeologia regionu mieleckiego-uwagi po dwudziestu latach.........................23
Dr hab. Zenon Piech ( Uniwersytet Jagielloński Kraków )
Herb miasta Mielca oraz gmin powiatu mieleckiego na tle współczesnej heraldyki samorządowej......83
Mgr Piotr Miodunka ( Uniwersytet Jagielloński Kraków )
Parafie i duchowieństwo w majątkach ziemskich nad dolną Wisłoką od XV do XVII w.........113
Prof. dr hab. Jadwiga Muszyńska, mgr Paweł Strząbała (Akademia Świętokrzyska Kielce)
Klucz tuszowski ekonomi sandomierskiej w połowie XVIII wieku..............................140
Dr hab. Krzysztof Ślusarek ( Uniwersytet Jagielloński Kraków )
Dobra Mieleckie w połowie XIX wieku.......................................................157
Dr Stanisław Pijaj ( Uniwersytet Jagielloński Kraków )
Posłowie z regionu mieleckiego do Sejmu Krajowego we Lwowie i Wiedeńskiej Rady Państwa.
Ludzie i stronnictwa....................................................................190
Prof. dr hab. Eugeniusz Niebelski (KUL Lublin)
Mielczanie w jesiennej kampanii 1863 pułkownika Dionizego Czachowskiego....................224
Prof. dr hab. Jadwiga Hoff (Uniwersytet Rzeszowski Rzeszów)
Życie codzienne mieszkańców Mielca w dobie autonomii Galicji.................................234
Dr Grzegorz Zamojski (Archiwum Państwowe Rzeszów)
CK Sąd Powiatowy w Mielcu 1868-1914
Studium z dziejów sadownictwa galicyjskiego.......................................249
Dr Jan Basta (Archiwum Akt Nowych Warszawa)
Organizacje oszczędnościowo-kredytowe w Mielcu w okresie rozbiorów
na tle galicyjskiego systemu bankowego..................................271
Dr Jerzy Skrzypczak (Muzeum Regionalne Mielec)
Działalność krakowskiego środowiska architektonicznego w regionie mieleckim
W dobie autonomii galicyjskiej 1867-1918...........................................297
Mgr Agnieszka Wozowicz (SCKM Kraków)
XX-wieczna polichromia kościoła w Gawłuszowicach-zagadnienia ikonografii i stylu.........345
Prof. dr hab. Regina Renz (Akademia Świętokrzyska Kielce)
Wieś i miasteczko w dwudziestoleciu międzywojennym - wzajemne relacje...............356
Prof. dr hab. Jan Konefał (KUL Lublin)
Władze komunistyczne wobec społeczeństwa powiatu mieleckiego 1944-1956..........366
Indeks osobowy (opr. mgr. Krzysztof Haptaś -Muzeum Regionalne Mielec)...........380
Indeks miejscowości (opr. mgr. Krzysztof Haptaś -Muzeum Regionalne Mielec)...........403
Summary (opr. mgr. Krzysztof Haptaś -Muzeum Regionalne Mielec)...........413
Zusammenfassung (opr. mgr. Antoni Reyman Mielec)...........................413
Noty o Autorach.......................................................................................417
Dzieje lokalne pośród wydarzeń i procesów historycznych. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej pod patronatem honorowym Uniwersytetu Jagiellońskiego, wydane z okazji 550. rocznicy zezwolenia królewskiego na założenie miasta Mielca, red. K. Haptaś, Mielec 2007, ss. 422, mapa, wykresy, il., ok. 60 fot., oprawa twarda. Publikacja zawiera 15 artykułów autorstwa m.in. F. Kiryka, S. Czopka, Z. Piecha, J. Muszyńskiej, E. Niebelskiego, J. Hoff, R. Renz i J. Konefała. Teksty dotyczą historii Mielca i regionu od najdawniejszych czasów aż do 1956 r. Książka poprzez ogrom nowych informacji wzbogaca wiedzę o historii miasta i miejscowości z terenu powiatu mieleckiego. Całość opatrzona jest przedmową pióra prof. W. Miodunki, wstępem, indeksami: osobowym i miejscowości, streszczeniami w językach: angielskim i niemieckim oraz notami o autorach.