Mielec i okolice,
mielecjana

Mielec i powiat mielecki w latach 1944-1956 brak

Treść tej książki opisuje fotografia z okładki - widać tu zamordowanych przez agenta mieleckiego UB żołnierzy Polski Podziemnej: Wojciecha Lisa i Konstantego Kędziora.

 

Wstęp

Lata 1944-1956 to w historii Mielca i powiatu mieleckiego przysłowiowa "biała plama". Niewiele wiadomo o tych czasach, coraz mniej wśród żyją­cych świadków tamtych wydarzeń, nazywanych potocznie w publicystyce PRL "wyzwoleniem^" lub "utrwalaniem władzy ludowej".

Publikacja, która przekazujemy Czytelnikom do rąk jest pierwszą próbą całościowego ujęcia historii dramatycznych lat 1944-1956 w dziejach nasze­go miasta i regionu. Problematyka, której jest poświęcona, ze względu na swój "polityczny" kontekst mogła mieć do 1989 r. w historiografii krajowej tylko odbicie zgodne zobowiązującą w tamtym czasie "linią partyjną". Moż­liwość pisania o wydarzeniach z 2 poł. lat 40. i l poł. lat 50. dostawali jedynie koncesjonowani historycy PRL, a powstające za ich sprawą publikacje fałszo­wały historię i gloryfikowały jedynie "bohaterstwo" organów bezpieczeń­stwa oraz tzw. "utrwalanie władzy ludowej". Brutalna rozprawa moskiew­skich komunistów ze społeczeństwem polskim wszystkimi dostępnymi me­todami, przy wykorzystaniu terroru, NKWD, wojska, administracji i sądow­nictwa. celem zdobycia i utrzymania władzy daje obraz tamtych ponurych dni. Świat świętował w 1945 r. zakończenie wojny z hitlerowskimi Niemcami i Japonią; Polska zdradzona w Teheranie i Jałcie przez swych zachodnich sojuszników została oddana w pacht Stalinowi i oczekiwała najgorszego.

W lokalnej, mieleckicj bibliografii spotkać można zaledwie kilka artyku­łów i to dopiero z końca lat 80., które raczej tylko "ślizgają się" po problematyce tamtych lat niż cokolwiek wyjaśniają...

 

 

SPIS TREŚCI:

Grzegorz Kołwa

Młodzieżowa organizacja niepodległościowa pod kryptonimem

"Zastęp Rysiów", "Stalowi Polacy", "Wolność i Sprawiedliwość"

w latach 1940-1951...............................................................................125

Mariusz Krzysztofiński
PPRw powiecie mieleckim w latach 1944-1948............................................ 142

Jan Pisuliński

Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Mielcu i jego działalność

w latach 1944-1956............................................................................... 157

Aneks
Pracownicy operacyjni PUBP(PU ds U B) Mielec w latach 1944-1956........... 178

Janusz Borowiec

Proces Jana Krówki przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Rzeszowie na sesji

wyjazdowej w Mielcu w 1950 r................................................................ 184

Tomasz Bereza

Kolektywizacja wsi w powiecie mieleckim w latach 1948-1956.................     196

Jerzy Feliks Kazana

Lata hańby i represji w Polsce Ludowej.

Żołnierze-górnicy w latach 1949-1959........................................................................... 210

 

KSIĄŻKA  JEST OWOCEM SESJI NAUKOWEJ ZORGANIZOWANEJ PRZEZ MUZEUM REGIONALNE W MIELCU I ODDZIAŁ RZESZOWSKI INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ. CHOĆ NIE JEST TO PEŁNA MONOGRAFIA, ZAWARTE W PRACY MATERIAŁY STANOWIĄ NAJLEPSZE ZEBRANE OMÓWIENIE OPORU I WALKI,  JAKĄ TOCZYLI Z BOLSZEWICKIM REŻIMEM MIESZKAŃCY MIELCA I ZIEMI MIELECKIEJ. AUTORZY POSZCEGÓLNYCH ROZDZIAŁÓW OMAWIAJĄ NIE TYLKO BEZPRECEDENSOWE PRZYKŁADY KONSPIRACJI NIEPODLEGŁOŚCIOWEJ I WALKI ZBROJNEJ, ALE  I ANALIZUJĄ TŁO SPOŁECZNO-POLITYCZNE  TYCH TRAGICZNYCH WYDARZEŃ. PO RAZ PIERWSZY OPUBLIKOWANO UTAJNIONE WCZEŚNIEJ INFORMACJE O DZIAŁALNOŚCI URZĘDU BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO, MILICJI, PPR I INNYCH „UTRWALACZY WŁADZY LUDOWEJ". NIEKTÓRE ROZDZIAŁY TRAKTUJACE O AKCJACH BOJOWYCH ODDZIAŁÓW  WOJCIECHA LISA („MŚCICIELA"), ALEKSANDRA  RUSINA („OLKA") CZY SZAROSZEREGOWYCH HARCERZY Z ORGANIZACJI „ZASTĘP RYSIÓW" / „STALOWI POLACY"/ „WOLNOŚĆ I  SPRAWIEDLIWOŚĆ",  CZYTA SIĘ NIE TYLKO JAKO FAKTOGRAFICZNIE SPRAWNY DOKUMENT, ALE I ZNAKOMITĄ LITERATURĘ HISTORYCZNĄ..

 

SPIS TEŚCI c.d.:

Wstęp (Jerzy Skrzypczak)............................................................................... 7

 

Tadeusz Zych

Sytuacja społeczno-polityczna w powiecie mieleckim w latach 1944-1956.

Zarys problematyki........................................................................................ 10

 

Arkadiusz Indraszczyk

Polskie Stronnictwo Ludowe w powiecie mieleckim

w latach  1945-1947....................................................................................... 16

 

Krzysztof Kaczmarski

Podziemie narodowe w powiecie mielerkim w latach 1944-1946 ......................... 41

 

Grzegorz Ostasz

Z dziejów mieleckich struktur Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość"

1945-1948 .................................................................................................... 61

 

Jan Konefał

Zabić Wojciecha Lisa "Mściciela".

Studium jednej z wielu komunistycznych zbrodni. ............................................. 82

 

Janusz Halisz

Wiktor Jaderny-mielecki fotograf i działacz WiN ................................................ 112

 

Ryszard Ziobroń

Andrzej Kopecki - działacz mieleckich Brygad Wywiadowczych WiN .................... 119